Was de totale ziekenhuiscapaciteit in de groot-Amsterdamse regio de redding voor de patiënten van de VU bij de breuk van de hoofdwaterleiding? Wat als een dergelijke calamiteit in een grote zorginstelling elders in het land had plaatsgevonden (met bijvoorbeeld verstandelijk beperkte cliënten met een complexe problematiek), zouden er dan ook voldoende mogelijkheden zijn om patiënten te evacueren? Dat is mogelijk niet in alle regio’s het geval. Daarom is het belangrijk om vast te stellen welke risico’s een zorginstelling loopt als zich een calamiteit voordoet. Maar voorkomen is nog beter.

‘Bij de evacuatie in de VU in Amsterdam  werden ambulanceteams uit heel Nederland ingeschakeld zonder dat de spoedzorg in gevaar kwam’

De afgelopen jaren zijn er een paar flinke calamiteiten geweest in zorgorganisaties. De leidingbreuk met waterravage, een dakbedekkingsbrand door roet in de ventilatie die de zorgverlening platlegt, brand in een nieuwbouwvleugel en ga zo maar door.

Gelukkig zijn bij dergelijke calamiteiten meestal geen slachtoffers te betreuren. De noodplannen voor evacuatie blijken dus zeer goed te functioneren. Bij de evacuatie in de VU in Amsterdam bijvoorbeeld, werden ambulanceteams uit heel Nederland ingeschakeld zonder dat de spoedzorg in gevaar kwam. Ook weten zorginstellingen de schade snel te herstellen. Binnen enkele weken kan de zorgverlening weer op gang komen.

Van dit soort gebeurtenissen leren we dat de zorginstellingen kwetsbaar kunnen zijn bij calamiteiten. Toch is er veel te doen aan preventie. Een onderhoudsplan voor de lange termijn in combinatie met een risicoscan voor technische installaties levert de nodige informatie voor goed assetmanagement.

‘Het voorkomen van calamiteiten met het oog op bedrijfszekerheid en veiligheid is een doelstelling die iedere zorgorganisatie zou moeten nastreven.’

Hoe is het assetmanagement bij u georganiseerd? Vaak worden beslissingen over uitgaven voor beheer en onderhoud bottom-up en reactief genomen. Ook al is er veel geld mee gemoeid; de uitgaven worden nauwelijks gerelateerd aan primaire doelstellingen. Het voorkomen van calamiteiten met het oog op bedrijfszekerheid en veiligheid is een doelstelling die iedere zorgorganisatie zou moeten nastreven. Met assetmanagement krijgt de instelling de mogelijkheid om te bepalen hoe risico’s kunnen worden beperkt door gericht investeren in gebouwen en installaties.

En als het dan toch misgaat? Dan liggen de noodplannen gelukkig al klaar.

Dennis Christmas
managing partner bij Twynstra Gudde Zorg bv.