Onlangs organiseerden Platform Zorgvastgoed en ZorgID een bijeenkomst met als titel: Is het tijd voor een revolutie in zorgvastgoed of verzilveren we alle kansen al? Zo’n dertig vakgenoten en een driekoppig panel wisselden in Huis ter Heide onder leiding van Hessel van Bennekom (ZorgID) met elkaar van gedachten over deze vraag. Een reportage.

Aan het eind trok Gerard Thaens van stichting Zorgvastgoed.nl de belangrijkste conclusie: “Er is onderscheid tussen vastgoed voor care en cure. Gaat het om care, beschouw het vastgoed dan als generiek. Neem alternatieve aanwendbaarheid mee in het ontwerp, zorg voor specifieke dienstverleningsconcepten en je schept de voorwaarden om succesvol te ontwikkelen, duurzaam rendement te realiseren en de kwaliteit van de zorg af te stemmen op specifieke behoeften.”

Het panel werd deze middag gevormd door Olav Andriesse (vml lid Raad van Toezicht Zonnehuis groep), Gerard Thaens (zorgondernemer en mede-oprichter Platform Zorgvastgoed) en Laura Kaper (directeur Medsync). Tijdens de inleiding zetten de drie panelleden direct de toon. Ondernemerschap, mobiele klinieken en flexibiliteit nemen de plaats over van het oude denken waarbij zorginstellingen zich voor 15 jaar vastleggen, de zorg als vlek in een bestemmingsplan wordt gemarkeerd en waarin gekozen wordt voor de term zorgvastgoed om het aantrekkelijker te laten klinken.

Interactieve tool

Naast de prikkelende bijdragen van de panelleden zorgde het gebruik van de interactieve tool van Metaphora van meet af aan voor een extra dimensie. Al voor de bijeenkomst kregen de deelnemers een eerste vraag voorgelegd en ook tijdens de middag werd een aantal keer de mening van het publiek gepeild. Dit leverde waardevolle input op voor de discussie. Maar misschien nog wel het meest interessant was de zichtbare onderstroom die werd gegenereerd door de chatfunctie. Tijdens de discussie konden de deelnemers via deze functie reageren op de publieke discussie. En vanzelfsprekend zorgde dat weer voor extra gespreksstof. Actie, reactie.

Is het tijd voor een revolutie?

Binnen een kwartier waren de deelnemers het erover eens: de term zorgvastgoed staat zichzelf in de weg. Benaderen we zorgvastgoed als gewoon vastgoed, dan zijn er meer kansen te verzilveren. Waarom? Door de koppeling los te laten wordt er een grotere markt gecreëerd, is er meer flexibiliteit en is het logisch dat de zorginstelling zich puur bezighoudt met zorg en niet ook met het vastgoed. Uiteindelijk gaat het om mensen. Mensen die wonen in een gebouw en die op een bepaald moment een bepaalde vorm van zorg nodig hebben.

Bovendien, zo werd via de chat geopperd, is het een vreemd verdienmodel dat zorgorganisaties kunnen voortbestaan door zelf vastgoedbeheerder te spelen. Het zijn toch ZORGorganisaties?

Care en cure anders benaderen

Gaat het om cure, zo oordelen de deelnemers, dan is het een ander verhaal. Specialistische behandelingen vragen om naadloos afgestemde faciliteiten en gebouwen die voldoen aan wetgeving en harde kwaliteitsnormen. Geen marktwerking en alleen waar mogelijk alternatieve aanwendbaarheid.

Maar het herstel van een specialistische behandeling kan volgens de deelnemers wel degelijk op dezelfde flexibele wijze als care worden benaderd. De patiënt kan een keuze worden geboden: thuis herstellen, in een Van der Valk hotel of in het Hilton. Wordt het dan geen cowboy-branche? Vanuit de zaal werd de vergelijking gemaakt met de auto-industrie. Alle auto’s voldoen aan strenge kwaliteits- en veiligheidseisen. Aan de consument de keuze of het een BMW 7-serie of een Volkswagen Up wordt. Zo zou het ook met zorgvastgoed kunnen gaan. Laat de markt zijn werk doen en zorg voor transparantie. Transparantie richting consument, maar ook richting investeerders.

Een wereld te winnen

De deelnemers concludeerden dat er een wereld te winnen is. Zorg staat nog in de kinderschoenen als het gaat om inzicht in het gedrag van de consument en de marktwerking. Er is meer differentiatie op basis van leefstijl en inkomen gewenst. Verwacht wordt dat dit snel verandert nu steeds meer ondernemers zich op de zorgmarkt richten.

Tegelijkertijd vraagt dit om meer mogelijkheden qua wet- en regelgeving. In de ene gemeente kan weliswaar meer dan in de andere. Maar aan alle gemeenten geven de deelnemers als adviezen mee: Zoek naar nieuwe combinaties, besteed meer aandacht aan omgevingsmanagement en betrek vroegtijdig stakeholders in plaats van de traditionele dichtgetimmerde bestemmingsplannen. Is er een revolutie nodig? Zoals in de jaren ’90 met de bruteringsoperatie? Nee, maar het is wel hèt moment voor een doorbraak.

Fotobijschrift: Gérard Thaens zorgondernemer en mede-oprichter Platform Zorgvastgoed, Laura Kaper, directeur Medsync) en Olav Andriesse (vml lid Raad van Toezicht Zonnehuis groep.